Η εικόνα με τις παρέες να χορεύουν αγκαλιασμένες στο Σύνταγμα για το υπερήφανο «όχι» του δημοψηφίσματος αποτελεί μακρινό παρελθόν, παρότι έχουν περάσει μόλις τρία χρόνια από το σαρωτικό 62% υπέρ του «όχι» στη συμφωνία που πρότειναν οι δανειστές.
Η πραγματικότητα που ακολούθησε είχε μόνο… «ναι σε όλα»! Από όλους τους βουλευτές των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ: «Ναι» σε νέα μνημόνια, «ναι» σε νέα μέτρα, «ναι» στην εκχώρηση της δημόσιας περιουσίας για 100 χρόνια, «ναι» σε περικοπές συντάξεων, «ναι» στο κόψιμο του ΕΚΑΣ, «ναι» σε αυξήσεις φόρων και εισφορών, «ναι» και στη γραβάτα!
Στην πιο ακριβή γραβάτα όλων των εποχών. Ίσως η εικόνα του Αλέξη Τσίπρα στο Ζάππειο, πριν από λίγες ημέρες, να απαλύνει φέτος τον πόνο της συζύγου του, η οποία αποκάλυψε σε συνέντευξή της πως κάθε χρόνο τέτοια εποχή, στην επέτειο του δημοψηφίσματος, βάζει τα κλάματα.
Η ψηφοφορία για το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου του ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε ομαλά σε ολόκληρη τη χώρα. Νωρίς το βράδυ έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα. Το «όχι» είχε επικρατήσει του «ναι» με το συντριπτικό 62%.
Ακολούθησε μια νύχτα χαράς για πολλούς και ανησυχίας για κάποιους. Μόνο που από τότε για την οικονομία και την κοινωνία μας, για τους περισσότερους δεν έχει ξημερώσει ποτέ. Τη Δευτέρα ο ήλιος βγήκε, αλλά οι τράπεζες δεν άνοιξαν. Ενώ οι Έλληνες είχαν περάσει ένα μαρτυρικό τριήμερο αναζητώντας σταγόνες ρευστότητας από τα ATM.
Τα capital controls ανακοινώθηκαν το βράδυ της Παρασκευής 26 Ιουνίου του 2015. Ημερήσιο όριο ανάληψης… 60 ευρώ! Ταυτόχρονα, κηρύχθηκε τραπεζική αργία, η οποία διήρκεσε μέχρι τις 20 Ιουλίου.
Το 2014 η ελληνική οικονομία είχε γυρίσει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Οι καταθέσεις ήταν στα 164 δισ. ευρώ. Σήμερα είναι λιγότερες από 130 δισ.!
Το δράμα είχε ξεκινήσει λίγες μέρες νωρίτερα. Ξημερώματα Σαββάτου της 27ης Ιουνίου του 2015 ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε με διάγγελμα την απόφασή του να διοργανώσει το δημοψήφισμα.
«… Στο εκβιαστικό τελεσίγραφο για την αποδοχή από τη μεριά μας μιας αυστηρής και ταπεινωτικής λιτότητας δίχως τέλος και χωρίς προοπτική να ορθοποδήσουμε ποτέ κοινωνικά και οικονομικά, σας καλώ να αποφασίσετε κυρίαρχα και περήφανα, όπως η ιστορία των Ελλήνων προστάζει. …Και δεσμεύομαι προσωπικά ότι θα σεβαστώ το αποτέλεσμα της δημοκρατικής σας επιλογής, όποιο και αν είναι αυτό».
Το μετά είχε δύο όψεις. Μία στο Σύνταγμα και μία στο Μέγαρο Μαξίμου. Χοροί και χαρές στην πλατεία, σφιγμένα χείλη στο πρωθυπουργικό γραφείο. Η εικόνα του Αλέξη Τσίπρα, με τα σημάδια της πίεσης εμφανή στο πρόσωπό του, ταίριαζε απόλυτα με τα λόγια του:
«… Ο ελληνικός λαός πήρε μια γενναία απόφαση, ωστόσο έχω πλήρη συνείδηση ότι η εντολή δεν είναι εντολή ρήξης! Αυτή την εντολή θα την υπηρετήσω χωρίς χρονοτριβή! Από αύριο η Ελλάδα θα προσέλθει στο τραπέζι του διαλόγου για μια βιώσιμη λύση.
… Άμεση προτεραιότητά μας είναι η αποκατάσταση της λειτουργίας του τραπεζικού μας συστήματος»
Την πρώτη κρυάδα την είχε υποστεί ο Γιάνης Βαρουφάκης. Πήγε χαρούμενος στο Μαξίμου, αλλά όπως περιέγραψε ο ίδιος είδε μόνο σκυμμένα κεφάλια. Μόλις ξημέρωσε παραιτήθηκε και στις διαπραγματεύσεις πήγε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Στις 12 Ιουλίου, μετά τις περίφημες 17 ώρες διαπραγμάτευσης, ο Αλέξης Τσίπρας συμφωνεί με τους δανειστές στο «Μνημόνιο 3». Στις 23 Ιουλίου παρουσιάζει τη συμφωνία στη Βουλή. Στις 14 Αυγούστου το νέο μνημόνιο γίνεται νόμος τους κράτους.
«Δεν μετανιώνω που επέλεξα τον συμβιβασμό έναντι του ηρωικού χορού του Ζαλόγγου για τους Έλληνες και τις Ελληνίδες» δήλωσε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του. Τα χασαποσέρβικα στο Σύνταγμα έμοιαζαν πια στα μάτια του σαν το χορό του Ζαλόγγου!
Στις 20 Αυγούστου ο πρωθυπουργός αθετεί την υπόσχεσή του προς την αντιπολίτευση και υποβάλει την παραίτηση της κυβέρνησής του. Τότε και μόνον τότε 21 βουλευτές ανεξαρτητοποιούνται και σχηματίζουν τη «Λαϊκή Ενότητα».
Πολύ αργά για… κλάματα, καθώς θα μπορούσαν να έχουν ρίξει την κυβέρνηση πριν τη ψήφιση του μνημονίου. Αλλά έμειναν μέχρι τέλους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε και πάλι πρώτος, οι ΑΝΕΛ μπήκαν και πάλι στη Βουλή και η συγκυβέρνηση συνέχισε σαν να μην είχε περάσει μία μέρα. Οι δανειστές έγιναν θεσμοί και αντί του υπουργείου Οικονομικών οι συναντήσεις μαζί τους συμφωνήθηκε να γίνονται στο Χίλτον.
Οι πλατείες άδειασαν, αλλά γέμισαν τα κυβερνητικά και βουλευτικά γραφεία με μετακλητούς. Με «οδηγό» την εμβληματική φιγούρα του Νίκου Καρανίκα. Και τα μέλη του κινήματος «Δεν πληρώνω» έλαβαν ειδοποιήσεις να περάσουν από το… ταμείο!
Το μεγαλύτερο σοκ, όμως, η κυβέρνηση που θα έσκιζε τα μνημόνια και θα αποκαθιστούσε μισθούς και συντάξεις με έναν νόμο και ένα άρθρο το κρατούσε για τους συνταξιούχους και τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Ο περίφημος νόμος Κατρούγκαλου, που έκανε ευτυχισμένο και υπερήφανο τον άνθρωπο που του χάρισε το όνομά του, πετσόκοψε ότι είχαν αφήσει τα προηγούμενα δύο μνημόνια και επέβαλλε βαρύτατες εισφορές.
Το διάγγελμα Τσίπρα για το δημοψήφισμα