Δυστυχώς επανεμφανίζεται η Αφρικάνικη σκόνη από την Κυριακή 25 Μαρτίου 2018 στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας μας.
Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο μετεωρολόγος Θεόδωρος Κολυδάς, οι δυτικοί – βορειοδυτικοί άνεμοι που επικρατούν από τις πρώτες πρωινές ώρες καθάρισαν την ατμόσφαιρα και πλέον η σκόνη έχει περιοριστεί στην Κύπρο.
Την Κυριακή, ωστόσο, οι μετεωρολογικές συνθήκες (νότιοι – νοτιοανατολικοί άνεμοι), αναμένεται να ευνοήσουν και πάλι τη μεταφορά της σκόνης από τη Σαχάρα, ενώ δεν αποκλείονται και οι λασποβροχές. Το φαινόμενο, σύμφωνα με τον κ. Κολυδά, θα διαρκέσει μία ημέρα, ενώ άγνωστο είναι προς το παρόν αν θα επανεμφανιστεί το επόμενο διάστημα.
Την Κυριακή, ωστόσο, οι μετεωρολογικές συνθήκες (νότιοι – νοτιοανατολικοί άνεμοι), αναμένεται να ευνοήσουν και πάλι τη μεταφορά της σκόνης από τη Σαχάρα, ενώ δεν αποκλείονται και οι λασποβροχές. Το φαινόμενο, σύμφωνα με τον κ. Κολυδά, θα διαρκέσει μία ημέρα, ενώ άγνωστο είναι προς το παρόν αν θα επανεμφανιστεί το επόμενο διάστημα.
Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών κατέγραψε ιδιαίτερα το πρόσφατο επεισόδιο στην Κρήτη την Πέμπτη, όπου πραγματοποιεί συστηματικές μετρήσεις των ιδιοτήτων της σκόνης από το 2017, με την χρήση ενός προηγμένου συστήματος LiDAR και ενός φωτόμετρου του δικτύου AERONET της NASA.
H συγκέντρωση της αφρικανικής σκόνης που επηρέασε σχεδόν όλη τη χώρα, υπήρξε από τις μεγαλύτερες των τελευταίων τουλάχιστον δέκα ετών, σύμφωνα με την μετεωρολογική υπηρεσία meteo του ΕΑΑ.
Η μέγιστη τιμή της συγκέντρωσης των σωματιδίων μεγέθους PM10 ξεπέρασε για αρκετή ώρα τα 500 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, με αποτέλεσμα η ηλιακή ακτινοβολία που έφτανε στο έδαφος να είναι πολύ περιορισμένη.
Η μέγιστη τιμή της συγκέντρωσης των σωματιδίων μεγέθους PM10 ξεπέρασε για αρκετή ώρα τα 500 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, με αποτέλεσμα η ηλιακή ακτινοβολία που έφτανε στο έδαφος να είναι πολύ περιορισμένη.
Η ερημική σκόνη, σύμφωνα με το Αστεροσκοπείο, έχει άμεση επίδραση στο κλίμα λόγω της αλληλεπίδρασής της με την ηλιακή ακτινοβολία, αλλά και έμμεση λόγω της αλληλεπίδρασής της με τα νέφη.
Επίσης, το ΕΑΑ τονίζει ότι η μελέτη της ερημικής σκόνης στην Ελλάδα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω του αυξημένου περιεχόμενού της σε σίδηρο. Ο σίδηρος αποτελεί θρεπτικό συστατικό για το φυτοπλαγκτόν, το οποίο έχει παρατηρηθεί ότι επηρεάζεται από την απόθεση ερημικής σκόνης στον ωκεανό. Πέραν από τα οφέλη στην αλιεία, το αυξημένο φυτοπλαγκτόν επηρεάζει και το ατμοσφαιρικό περιεχόμενο σε διοξείδιο του άνθρακα, ένα από τα αέρια του θερμοκηπίου.
Οι μελέτες της Σαχαριανής σκόνης στην περιοχή μας θα ενταθούν στο προσεχές μέλλον με την ίδρυση του Παρατηρητηρίου Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής στα Αντικύθηρα από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Ο γνωστός μετεωρολόγος εξηγεί ότι τα περισσότερα φαινόμενα με την αφρικανική σκόνη καταγράφονται τους ανοιξιάτικους μήνες λόγω του συνδυασμού των ατμοσφαιρικών συστημάτων που επικρατούν την εποχή αυτή σε Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, Λιβύη και Μεσόγειο.
Κάθε άνοιξη παρατηρούνται κατά μέσο όρο 5 - 6 εμφανίσεις της σκόνης με χρονική διάρκεια συνήθως μία με δύο ημέρες, ενώ σε λίγες περιπτώσεις καταγράφηκε διάρκεια τρεις έως τέσσερις ημέρες.
Προέλευση του φαινομένου
Σύμφωνα με τον ίδιο, η πρώτη ιστορική αναφορά για το φαινόμενο της λασποβροχήςγίνεται από τον Όμηρο και συγκεκριμένα στην Ιλιάδα. Στη Ραψωδία Λ διαβάζουμε:
«εν δε κυδοιμόν ώρσε κακόν Κρονίδης, κατά δ′υψόθεν ήκεν εέρσας αίματι μυδαλέας εξ αιθέρος, ούνεκ′έμελλεπολλάς ιφθίμους κεφαλάς Άϊδι προϊάψειν». Και σε μετάφραση του Νίκου Καζαντζάκη: «και τάραχον ο Δίας ολέθριον εσήκωσε κι αιματωμένην δρόσον απ’ τον αιθέρα εστάλαζεν, ότ’ είχε αποφασίσει πολλές γενναίες κεφαλές να στείλει μές στον Άδη».
Αλλή αναφορά γίνεται και τους στίχους 458-460 της Ραψωδίας Π:
«Ως έφατ‘, ουδ’ απίθησε πατήρ ανδρών τε θεών τε Αιματοέσσας δε ψιάδας κατέχευεν έραζε Παίδα φίλον τιμών».
Και στη μετάφραση Καζαντζάκη-Κακριδή:
«Είπε, κι ο κύρης των αθάνατων και των θνητών το δέχτη, και ματερές ψιχάλες έριξε στο χώμα, να τιμήσει τον ακριβό το γιο του θέλοντας».
Για να δούμε αναλυτικά την πρόγνωση σε όλη την ΕΛΛΑΔΑ,
σύμφωνα με την ΕΜΥ:
Αττική
Καιρός: Λίγες νεφώσεις κατά περιόδους αυξημένες με πρόσκαιρες βροχές και σποραδικές καταιγίδες κυρίως το απόγευμα.
Άνεμοι: Δυτικοί νοτιοδυτικοί 3 με 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: από 8 έως 17 βαθμούς Κελσίου.
Θεσσαλονίκη
Καιρός: Νεφώσεις με βροχές κατά διαστήματα και από το απόγευμα στα θαλάσσια και παραθαλάσσια τμήματα σποραδικές καταιγίδες.
Άνεμοι: Βορειοδυτικοί 4 με 5 μποφόρ που βαθμιαία από το μεσημέρι θα γίνουν μεταβλητοί ασθενείς.
Θερμοκρασία: από 5 έως 11 βαθμούς Κελσίου.
Μακεδονία, Θράκη
Καιρός: Νεφώσεις με τοπικές βροχές και στις θαλάσσιες και παραθαλάσσιες περιοχές σποραδικές καταιγίδες. Χιονοπτώσεις θα εκδηλωθούν στα ορεινά και σε ημιορεινές περιοχές της Μακεδονίας.
Άνεμοι: Από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: από 3 έως 11 βαθμούς Κελσίου. Στη δυτική Μακεδονία 4 με 5 βαθμούς χαμηλότερη.
Νησιά Ιονίου, Ήπειρος, Δυτική Στερεά, Δυτική Πελοπόννησος
Καιρός: Νεφώσεις με τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες πιθανόν πρόσκαιρα ισχυρές. Χιονοπτώσεις θα εκδηλωθούν στα ορεινά καθώς και σε ημιορεινές περιοχές της Ηπείρου και πιθανόν της Δυτικής Στερεάς.
Άνεμοι: Από δυτικές διευθύνσεις 3 με 5 και πρόσκαιρα στα νοτιά 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: από 9 έως 16 βαθμούς Κελσίου. Στα βόρεια 3 με 5 βαθμούς χαμηλότερη.
Θεσσαλία, Ανατολική Στερεά, Εύβοια, Ανατολική Πελοπόννησος
Καιρός: Άστατος κατά περιόδους νεφελώδης με τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες κυρίως στα ανατολικά και τα νοτιά. Παροδικές χιονοπτώσεις στα ορεινά.
Άνεμοι: Δυτικοί νοτιοδυτικοί 4 με 6 και τοπικά στα νοτιά 7 μποφόρ.
Θερμοκρασία: από 7 έως 17 βαθμούς Κελσίου. Στα βόρεια η μέγιστη 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη.
Κυκλάδες, Κρήτη
Καιρός: Λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές και από το απόγευμα σποραδικές καταιγίδες.
Άνεμοι: Δυτικοί νοτιοδυτικοί 5 με 7 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 12 έως 17 βαθμούς Κελσίου.
Νησιά Ανατολικού Αιγαίου, Δωδεκάνησα
Καιρός: Νεφώσεις τοπικά αυξημένες με βροχές και σποραδικές καταιγίδες. Τα φαινόμενα πιθανόν πρόσκαιρα να είναι ισχυρά.
Άνεμοι: Από νότιες διευθύνσεις 4 με 6 και στα νοτιά δυτικοί νοτιοδυτικοί 5 με 7 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 15 έως 17 βαθμούς Κελσίου. Στα βόρεια 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη.
Ο καιρός την Κυριακή, 25 Μαρτίου
Νεφώσεις με τοπικές βροχές αναμένονται την Κυριακή, 25 Μαρτίου στο Ιόνιο, τα ηπειρωτικά και τις πρώτες πρωινές ώρες στα νησιά του βόριου και ανατολικού Αιγαίου.
Σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν κυρίως στα δυτικά, τα κεντρικά και βόρεια της χώρας.
Χιόνια στα ηπειρωτικά ορεινά και από το απόγευμα και σε ημιορεινές περιοχές της δυτικής Μακεδονίας.
Στην υπόλοιπη χώρα ο καιρός θα είναι άστατος κατά περιόδους νεφελώδης με πιθανότητα τοπικών βροχών μικρής διάρκειας.
Σημειώνεται ότι οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν σημαντική μεταφορά σκόνης.
Οι άνεμοι στα βόρεια ανατολικοί βορειοανατολικοί 3 με 5 και στην υπόλοιπη χώρα νότιοι νοτιοανατολικοί 4 με 6 και βαθμιαία 7 τοπικά 8 μποφόρ.
Η θερμοκρασία σε μικρή άνοδο στα ανατολικά και νότια της χώρας.
(Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ και την ΕΜΥ).
Δείτε το βίντεο:
