Οσμάν Καβαλά: Ο δισεκατομμυριούχος που φέρνει σε δύσκολη θέση τον Ερντογάν

Ο Οσμάν Καβαλά έχει μετατραπεί σε καυτή πατάτα στα χέρια του Ερντογάν. Οι Πρέσβεις δέκα χωρών (Καναδά, Δανίας, Γερμανίας, Ολλανδίας, Νορβηγίας, Σουηδίας, ΗΠΑ, Γαλλία, Φινλανδίας και Νέας Ζηλανδίας) συνυπέγραψαν έκκληση, ζητώντας την απελευθέρωση του Τούρκου επιχειρηματία και φιλάνθρωπου. «Ρίχνει βαριά σκιά στον σεβασμό της δημοκρατίας», ανέφερε η ανάρτηση, προκαλώντας την οργή της Άγκυρας. Ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού ανταπάντησε ότι η Τουρκία είναι ένα δημοκρατικό κράτος δικαίου.

Ο 64χρονος Οσμάν Καβαλά είχε συλληφθεί τον Οκτώβριο του 2017 για τη συμμετοχή του στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί το 2013. Αν και αθωώθηκε, συνελήφθη μία ημέρα μετά την απόφαση του Δικαστηρίου. Αυτή τη φορά για την υποτιθέμενη εμπλοκή του στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016! Έκτοτε, παραμένει προφυλακισμένος σε άθλιες συνθήκες πάνω από τρία χρόνια, δίχως να έχει ακόμα δικαστεί.

Η υπόθεσή του έχει απασχολήσει τη διεθνή κοινή γνώμη, με τον ίδιο να χαρακτηρίζει «αδιανόητες» τις εναντίον του κατηγορίες, μεταξύ των οποίων ότι «επεδίωξε να ανατρέψει την κυβέρνηση», αλλά και ότι επιδόθηκε σε κατασκοπεία, προδίδοντας την πατρίδα του! Ακόμα και το Συμβούλιο της Ευρώπης είχε απειλήσει την Άγκυρα με κυρώσεις, αν ο Τούρκος επιχειρηματίας δεν απελευθερωνόταν. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου επίσης έχει ζητήσει την άμεση απελευθέρωσή του, υπογραμμίζοντας ότι δεν υπάρχουν εύλογες υποψίες πως διέπραξε κάποιο έγκλημα.

Έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές εκδηλώσεις ανά την υφήλιο, σε μία προσπάθεια να γίνει γνωστή η υπόθεσή του. Μόλις πέρυσι, η όπερα του Λονδίνου παρουσίασε μια συναυλία με τίτλο «Ο Οσμάν μπέης και τα σαλιγκάρια». Τη μία εκείνη ημέρα που έμεινε ελεύθερος μεταξύ των δύο συλλήψεών του πήρε μαζί του δύο σαλιγκάρια που στην απομόνωση τον συντρόφευαν. Τα βρήκε στη σαλάτα που του σέρβιραν οι φρουροί και έκτοτε μετατράπηκαν σε «κατοικίδια».

Καλλιτέχνες και διάφορα άτομα του πνεύματος έχουν επίσης κινητοποιηθει, μεταξύ των οποίων ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Φατίχ Ακίν, ο Νόαμ Τσόμσκι, ο Γάλλος φιλόσοφος Ετιέν Μπαλιμπάρ και πολλοί ακόμα. Η δίκη του αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη Νοεμβρίου, αν και ακυρώνεται διαρκώς και αδικαιολόγητα. Σε περίπτωση που κριθεί ένοχος, αντιμετωπίζει ισόβια κάθειρξη.

Ο Οσμάν Καβαλά γεννήθηκε το 1957 στο Παρίσι. Ανήκει σε μία οικογένεια βιομηχάνων με τεράστια περιουσία και ακόμα μεγαλύτερη παραδοσιακή επιρροή. Εμπορευόταν καπνό και μεταφέρθηκε από την Ελλάδα στην Τουρκία το 1923, στο πλαίσιο της ανταλλαγής πληθυσμών. Φοίτησε σε ένα από τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία της Κωνσταντινούπολης και μετά στο πανεπιστήμιο της Άγκυρας. Στη συνέχεια σπούδασε οικονομικά στο Μάντσεστερ.

Ο πρόωρος θάνατος του πατέρα του το 1982, τον ανάγκασε να ωριμάσει απότομα, αλλά και να αναλάβει τα ηνία της Kavala group companies. Διακρίθηκε στο τιμόνι της οικογενειακής επιχείρησης, αλλά σε αντίθεση με τον πατέρα του επιθυμούσε να διευρύνει την επιχείρηση και να ασχοληθεί με τον πολιτισμό και τον ακτιβισμό, για τους οποίους ήταν παθιασμένος.
Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στις 12 Σεπτεμβρίου 1980, ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο İletişim Yayınları με στόχο να εμπνεύσει θετικές κοινωνικές αλλαγές και να πολιτικοποιήσει τους πολίτες. Η αποστολή του İletişim ήταν να πραγματοποιήσει δημοφιλείς εκδοτικές πρωτοβουλίες που εξυπηρετούσαν τον εκδημοκρατισμό και τον πολιτισμό στην Τουρκία.

Τα επόμενα χρόνια συμμετείχε και υποστήριξε πρωτοβουλίες, όπως η αναγνώριση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας, ο διάλογος για τις τέχνες και τον πολιτισμό, η πολιτιστική συνεργασία και άλλα παρεμφερή.

Το 2002 δημιούργησε το Anadolu Kültür, το πιο εύρωστο πολιτιστικό ίδρυμα της Τουρκίας, το οποίο δραστηριοποιείται ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες και υποβαθμισμένες περιοχές.

Ταυτόχρονα είναι από τους σημαντικότερους χρηματοδότες της Διεθνούς Αμνηστίας. Ο Τούρκος πρόεδρος τον έχει χαρακτηρίσει «κόκκινο Σόρο της Τουρκίας», καθώς έχει χρηματοδοτήσει, εκτός από καλλιτεχνικά σχήματα, δημιουργούς, σχολεία και πανεπιστήμια και ομάδες πολιτών που μάχονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ενάντια σε κάθε είδους διακρίσεις.
Παρά τον πλούτο του, φίλοι και συνεργάτες τον περιγράφουν ως ταπεινό, αλλά αποφασιστικό και πεισματάρη, ευγενή αλλά και ευθύ, ηγετικό αλλά διόλου αλαζονικό. «Δεν ξέρω πόσες φορές κουβαλούσα μαζί του καρέκλες για την προετοιμασία των εγκαινίων μιας έκθεσης», δηλώνει η Ασένα Γκιουνάλ, διευθύντρια του Anadolu Kültür. «Δεν τον είδα ποτέ να απορρίπτει κάποιον που απευθυνόταν σε εκείνον με μία ενδιαφέρουσα ιδέα, είτε στον λογοτεχνικό είτε στον κινηματογραφικό τομέα», συμπληρώνει.

Η φυλάκισή του τον μετέτρεψε σε σύμβολο της κρατικής καταστολής εναντίον της κοινωνίας των πολιτών στην Τουρκία, ιδιαίτερα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, που συνοδεύτηκε από μαζικές διώξεις. Σύμφωνα με το περιβάλλον του, ο Οσμάν Καβαλά αφοσιώθηκε στη δημιουργία μίας καλύτερης Τουρκίας, χωρίς διακρίσεις, σε μία στιγμή που η τουρκική κοινωνία παραμένει πολωμένη απέναντι σε ζητήματα, όπως ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους και το Κουρδικό ζήτημα.

Η επιλογή του Οσμάν Καβαλά να αφιερωθεί σε ακανθώδη ζητήματα, αντί να διάγει μία άνετη ζωή, έχει τροφοδοτήσει σειρά θεωριών συνωμοσίας. Ο τουρκικός κυβερνητικός Τύπος του έχει δώσει το προσωνύμιο «κόκκινος δισεκατομμυριούχος». Μετά τον σεισμό του 1999, συμμετείχε σε δραστηριότητες ανακούφισης των ατόμων που είχαν μείνει άστεγοι. Εγκατέλειψε τη θέση του στον επιχειρηματικό κόσμο και αφοσιώθηκε στην εργασία στον τομέα της κοινωνίας των πολιτών.

Από το 2004 και μετά άνοιξε χώρους πολιτισμού σε δεκάδες πόλεις της χώρας, σε συνεργασία με τους φορείς της τέχνης και του πολιτισμού. Την ίδια περίοδο, η Anadolu Kültür διοργάνωσε εργαστήρια τέχνης και πολιτισμού για φυλακισμένους και τα έργα που παράχθηκαν σε αυτά τα εργαστήρια εκτέθηκαν και μοιράστηκαν σε βιβλία.

Το 2010, κατά την προετοιμασία για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Anadolu Kültür διαφοροποίησε το έργο της για να συμπεριλάβει έργα για τη δημιουργία συνδέσεων μεταξύ ευρωπαϊκών πόλεων και πόλεων της Ανατολίας. Οι στόχοι αυτών των έργων ήταν η υποστήριξη του πολιτιστικού περιβάλλοντος σε άλλες πόλεις εκτός της Κωνσταντινούπολης και η δημιουργία πολιτιστικών γεφυρών μεταξύ αυτών των πόλεων και της Ευρώπης, προκειμένου να συμβάλουν στην προσέγγιση της Τουρκίας με τις ευρωπαϊκές αξίες.

Το πρόγραμμα TANDEM, που πραγματοποιήθηκε από τον ίδιο το 2011, υποστηρίζει πολιτιστικές συνεργασίες μεταξύ καλλιτεχνών από την Τουρκία και από ευρωπαϊκές χώρες. Ένας άλλος τομέας στον οποίο εργάστηκε ο Οσμάν Καβάλα είναι αυτός της πολιτιστικής κληρονομιάς. Συνέβαλε στην ίδρυση του Συνδέσμου για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Kültürel Mirası Koruma Derneği – KMKD). Το ίδρυμα αυτό διεξάγει επιτόπια έρευνα και δημοσιεύει εκθέσεις σχετικά με τη διατήρηση κινητών και ακίνητων οντοτήτων υπό απειλή, ενώ χρηματοδοτεί την αποκατάστασή τους.

Είναι παντρεμένος από το 1988 με την Αϊσέ Μπουγκρά, η οποία είναι καθηγήτρια πανεπιστημίου. Τον στηρίζει σθεναρά, ενώ και αυτή έχει χαρακτηριστεί “ταραχοποιός” από το καθεστώς Ερντογάν. Η ίδια, πάντως, πρόσφατα αναφέρθηκε στη μητέρα του συζύγου της, η οποία είναι 90 ετών και πλέον φοβάται ότι δεν θα προλάβει να δει ξανά τον γιό της πριν φύγει από τη ζωή.

Πηγή: Protothema.gr